De prijs der superlatieven

In 2014 hebben 56.509 mensen zorg gekregen in de Centra voor Geestelijke Gezondheidszorg (CGG). Wie op zoek is naar hulp, moet heel wat geduld hebben. Gemiddeld duurt het 86 dagen (!!!) vooraleer je aan het tweede gesprek kan beginnen, wat meestal de start van de feitelijke behandeling is.  We doen er dus met zijn allen best alles aan, om het kopje fris en rechtop te houden... Dat dit zomaar kan, in één van de rijkste landen ter wereld is een regelrechte schande.  Twee vragen werpen zich meteen op ; de eerste is waarom hulpverstrekking zo lamentabel blijft als het gaat om geestelijke ziekenzorg, de tweede is waarom het aantal hulpzoekenden blijft groeien als nooit tevoren. Misschien is het omdat we steeds beter en sneller moeten zijn, of onszelf dat willen opleggen ?   Hoeveel sneller kan het in de toekomst nog met de maatschappij ? Het lijkt alsof we allen steeds vaker beseffen dat onze “gelukkige” leefwereld is verziekt. Er is inderdaad een groeiende prestatiedruk die ons verstikt. Steeds meer mensen (lees concurrenten) leven opeengepakt in een in een steeds kleiner wordende leefomgeving. Dit, in combinatie met groeiende hebberigheid (annex consumptiemaatschappij), zorgt voor een explosieve cocktail. Het vormt de perfecte voedingsbodem voor een aftakelende algemene geestelijke gezondheid. Nooit lagen de zelfmoordcijfers in Vlaanderen hoger, nooit gingen er meer antidepressiva over de toonbank. We worden dagelijks omringd door “concurrerende” soortgenoten, die allen even gespannen en in zichzelf gekeerd hollen van het ene naar het volgende nutteloze doel. Bij mooi weer trekken we veel te talrijk naar de kust, in de week werken we veel te talrijk tijdens de kantooruren, bij concerten boeken we met z’n allen veel te snel en veel te talrijk veel te dure tickets, na het werken razen we naar de fitness voor het te perfecte lichaam of naar de yoga voor een sessie zen, bij de koopjes wachten we ongeduldig veel te talrijk voor de winkeldeuren... Kinderen zijn kids geworden voor wie sommigen voor de schoolpoorten kamperen om ze de beste opleiding te garanderen.  Anderen doen dat dan weer voor het stadhuis omwille van een bouwkavel. Zelfs (of is het vooral) in de rusthuizen zijn we te talrijk en wachten we met zijn allen op dat beetje aandacht….
De indoctrinatie dat men "druk druk druk", en dus goed bezig is blijft slachtoffers maken. De mens heeft dringend nood aan minder drukte, een minder ongezonde, stresserende leefomgeving, minder indoctrinatie via allerhande lifestyle-magazines en interieurgidsen (die onbestaande prestatienormen opleggen), minder opgelegde dwangneuroses, een kleinere wereld, minder communicatie, minder medemensen, minder verkeer, minder vervuiling, minder verstedelijking, minder bangmakerij, minder carrièredruk, minder kuddegedrag, minder competitie, minder hippe trends… Of om het in muzikale termen uit te drukken : de mens heeft nood aan een cello-concerto van Boccherini maar krijgt enkel harde house en speedmetal voorgeschoteld. Elkeen smacht (al dan niet via opgedrongen ideaalbeelden) naar een persoonlijkheid, een karakter of een uiterlijk dat eruit springt, liefst via een mengeling van de drie. Iedereen klauwt zich krampachtig vast aan de maatschappelijk opgelegde perfectie. De sterkste wielertoerist, de best voetballende zoon, de elegantst dansende dochter, de snelst sprekende kleuter, het intelligentste kind, de succesvolste manager, de mooiste pastorijwoning, de beste seks, de snelste wagen, de laagste rente, de slimste leerling, de dunste hongerlijder of de dikste wereldleider… Iedereen slim, knap, beroemd en geslaagd. Rimpels en vetrollen zijn uit den boze, mislukken is taboe, onkunde evenzeer. Geduld is lang gesmoord.  Het is nu, per direct, meteen of subiet dat van belang is.  Vooruit met die geit !  Nergens lees je nog een krant, hoor je nog het nieuws, zonder in cijfertjes vertaalde prestaties en superlatieven. Lange teksten (zoals deze) zijn een kaakslag voor de drukke, volgepropte tijd van de hollende medemensen.  Uitslagen allerhande, beursnoteringen, polls, kijkcijfertjes, bezoekersaantallen, prijsuitreikingen voor allerlei extremen (mooiste, grootste, snelste, meest bekeken…). De mallemolen heeft een niet aflatende rangschikking voor alles.  Bovendien zijn we door de verschrompelde wereld (via internet en andere moderne communicatie) niet meer in staat tot het ontdekken van iets nieuws voor onszelf. De hele wereld staat op Google Earth, alles is geschreven, gefilmd, verkend, gecomponeerd. Niks lijkt nog verrassend, mysterieus, eenvoudig schoon. Het verval naar nonsens en obsceniteit, om er toch maar uit springen, is gemeengoed.  Ooit was pakweg Capadocië een verre onbekende bestemming met gevaren voor elke avontuurlijke bezoeker.  Vandaag ziet de hemel er zwart van ballonnen vol toeristen.  Je bent tegenwoordig “Jan Lul” indien je nooit in Costa Rica kwam… De musea staan vol met idiotie die men uit pure culturele armetierigheid “kunst” gaat noemen en waarvan de waarde in geld wordt uitgedrukt. De muziek is vandaag, op enkele uitzonderingen na, één grote leegte vol herkauwing.  Een minderheid is tevreden met een simpel deuntje zonder flauwekul.  Politiek ?  Dat staat tegenwoordig voor ego's, eigenbelang en vulgariteit.  Het zijn maar enkele voorbeelden van waarom steeds meer mensen geen plezier meer beleven aan dit al te korte bestaan. Een gezellige, troostende kop koffie, een goed gesprek met vrienden in een knusse, veilige omgeving, omringd door rust en de zegen van een glimlach is een zeldzaamheid geworden.

Maar geen nood ! Voor wie de rol toch moet lossen blijft er nog de zielenknijper, op wie men 86 (!) ellendig lange dagen moet wachten voor een tweede, hopelijk goed gesprek.  "Je zal maar de op hol geslagen trein moeten verlaten omdat de reis te snel verloopt en vervolgens op zoek moeten naar hulp" denk ik dan.
Dat psychotherapie hierbij tekort schiet heeft ook zijn positieve kanten ! Het ontsnapt nl. ook niet aan de regel der commercie. Een luisterend oor voor afschrikwekkend veel geld per sessie is als liefde van een prostituée ; het is nep en triest. Laat deze twee kenmerken nou net niet datgene zijn waar “zielstreurende” mensen op zitten te wachten.