The End of the Line


De dagelijkse mallemolen van het mediagekkenhuis en zijn op sensatiebeluste nieuwsberichten, is er helaas één waarbij de trage berichtgeving ten koste gaat van de snelle.
Een paar van die trage verhalen zijn ons inmiddels bekend : klimaatswijziging, verwoesting van de biodiversiteit. Een ander traag verhaal, rechtstreeks te koppelen aan de overpopulatie van de mens, is dat van de desastreuze gevolgen van de industriële overbevissing van onze oceanen. Sedert de Tweede Wereldoorlog werd 90 % (!) van de vis in de wereld vernietigd. Vandaag rest ons nog 10 % en weinig geeft aan dat wij binnen een 40-tal jaar niet de generatie zullen zijn die de vissen finaal uitroeiden. Een buitengewone documentaire vertelt dit verhaal : “The End of The Line”.
Het gerenomeerde tijdschrift Nature publiceerde onlangs een onderzoek van Prof. Boris Worm van de Dalhouse University. Hieruit blijkt dat alle visbestanden tegen 2048 uitgeput zullen zijn indien we het huidige vistempo aanhouden. Volgens Worm is dit een logisch gevolg van de katastrofale visserijmethoden die in de jaren vijftig ontstonden. “Vis vormt geen onuitputtelijke bron. Er komt een punt waarop we zonder komen te zitten”.
De soort in de frontlinie is blauwtonijn, het toppunt van de evolutionaire keten voor vissen. Het dier zwemt aan 75 km/uur en accelereert sneller dan de snelste sportauto. Het heeft zelfs warm bloed ontwikkeld. Toch wordt een derde van de resterende populatie jaarlijks uit zee gesleurd en op ons bord gekwakt. Weldra is er geen blauwvintonijn meer. In de hele wereld klagen vissers dat het bestand krimpt in aantal en in grootte. Net als bij de overpopulatieproblematiek en alle andere mensgerelateerde milieuproblemen botst de korte termijn van de homo sapiens met de lange termijn van zijn biotoop. De vijftig jaar dat industriële visserij bestaat, is vanuit het standpunt van vispopulatie en de planeet Aarde een vingerknip. De gevolgen zijn desastreus. Enorme industriële sleepnetten (trawlers) zorgen ervoor dat visbestanden worden gereduceerd tot 10 % van zijn oorspronkelijke grootte op amper 15 jaar tijd. Ter vergelijking : stel je voor dat je een enorm net van 1.5 kilometer tussen 2 tanks spant en hiermee aan hoge snelheid over de vlakten van Afrika raast. Stel je voor wat je allemaal zou meegraaien : leeuwen, jachtluipaarden, wilde honden, nijlpaarden… Het net is aan de onderkant voorzien van een enorme metalen rol waarmee elke in de weg staande boom wordt meegesleept… Op het einde wordt het net opengeslagen en worden alle “kostbaarheden” eruitgehaald, terwijl de verpulverde “onbruikbare” rest aan de gieren wordt gelaten. Waarom staan overheden toe dat het vernietigingsproces op zee voortduurt ? Waarom wordt het zelfs aangemoedigd, via 14 miljard dollar subsidies ? Een kleine groep mensen maakt een hoop kortetermijnwinst met deze vernietiging. Die opbrengst wordt gebruikt om zichzelf te verrijken en om nog meer te kunnen jagen tot er niks meer overblijft en de oceanen compleet zijn verwoest. Vissoorten op de lijst der beschermde diersoorten plaatsten is quasi onmogelijk : de Amerikaanse, Japanse en Europese overheid dwarsbomen dit onder druk van de visserijlobby. Toevallig doet die royale schenkingen aan de politieke partijen. Onze verdoemde maatschappij is zo gestructureerd dat ze de kortzichtige jacht op geld van sommigen verkiezen boven de langetermijnnoden van de planeet en zijn bewoners (incl.onszelf). Een kleine vastberaden groep met geld wint bijna altijd het pleit van mensen met goede bedoelingen. Tot die kwaad wordt en terugvechten. In de rijke landen merkt de hersendode consumptieburger daar weinig van. Terwijl we onze eigen visbestanden opsouperen zetten de bedrijven zeil naar alle uithoeken van de wereld om daar de vis te stelen van de armen. Niet alleen gaat men hier uit van een extreme vorm van eigenbelang (men steelt bij medemensen die nog meer behoeftig zijn), men wordt bovendien geconfronteerd met de armeren die al even hebzuchtig de zee als bron van grootschalige inkomsten zien. Dat deze armere landen, bij het toekennen van middelen, even hebzuchtig en onbezonnen tewerk zouden gaan leidt geen twijfel. Niet de armen of de rijken spelen in deze problematiek een rol… eerder de monsterachtige inborst van de allesvernietigende Homo Sapiens. De plundering gaat maar door, voor de Afrikaanse westkunst liggen armada’s Europese en Amerikaanse boten terwijl de (gelukkig) kleinere kustvissers amper te eten hebben. Het goede nieuws is dat we de vis ook van de toekomstige (van nature al even inhalige) generaties stelen. Voor die generaties zal er geen vis meer zijn en misschien kan dit leiden tot een wereldwijde decimering van de beschikbare voedselbronnen (en dus van de verhongerende mens zelf). In het tijdperk van de grenzen hebben we voor alles de limiet bereikt en dit dankzij de groei van onze soort van 1 miljard exemplaren naar 7 miljard stuks in amper 200 jaar. De aarde is 4.5 miljard jaar oud, de mensheid +/- 200 duizend jaar. De laatste 100 jaar zijn katastrofaal geweest voor de planeet Aarde. De mens heeft de totale verwoesting van zijn biotoop ingezet met een nooit eerder in de geschiedenis vertoonde kolonisering van de planeet. Mijn hypothese is dat de alom geprezen menselijke intelligentie niet toevallig evolueert, maar eerder een door de natuur gestuurde weg aflegt, waarbij dezelfde “intelligentie” op tijd zorgt dat het koloniserende mensenras zichzelf decimeert of simpelweg uitsterft door verwoesting van zijn intussen onleefbaar geworden planeet. Het monster met de hebberige, alles verwoestende klauwen sterft plots uit en maakt plaats voor andere (al dan niet koloniserende) levensvormen. Vele mensen denken momenteel echter nog steeds op korte termijn en ontkennen (bewust of onbewust) onze vernietigende aard. We gaan onverminderd voort met het compleet verwoesten van alle wouden, leegvissen en vergiftigen van de oceanen, vergiftigen van de atmosfeer, vernietigen van de ozonlaag, vernietigen van het klimaat, verharden en verstedelijken van het landschap. In alle voorgestelde oplossingen (windturbines voor onverzadigbare drang naar energie maar met verschrikkelijke gevolgen voor de schoonheid van ons aardse landschap, zonnecellen waar geen mens van weet hoe ze na gebruik moet verwerken, biobrandstof dat zorgt voor nog meer landbouwverwoestingen…), sijpelt hetzelfde verhaal door. Het moet in eerste instantie de economie, het complete menselijke sociale wereldsysteem in stand houden. De basisoorzaak ; het explosieve aantal mensen, blijft intussen taboe. De mensheid staat boven alles en staat zelfs bij wetenschappers het rationele denken in de weg. Helaas geldt ook voor de problematiek van de overbevissing de basisregel : zorg vooral voor minder nood aan vis door de wereldpopulatie terug te dringen. Breng 7 miljard wereldburgers op termijn terug naar 3 miljard en vervolgens naar 1.5 miljard door verplichte geboortebeperking. Twee volwassen maken er ééntje bij en halveren hiermee op termijn hun aantal. Onze generatie wordt ongetwijfeld de afsluiter. Wij zullen de deur definitief sluiten en een chaos achter laten die werd ingezet vanaf de industriële revolutie. Wij zullen een onleefbare wereld achterlaten vol geweld en anarchie, vol verwoesting, waar het allesbehalve leuk leven is. Wat de Disney-achtige positivo-verwachtingen ook moge hopen, wij zullen niet plots de steven wendden om ons ras te behoeden voor de ecologische ondergang. Hiervoor is de wereldstructuur te chaotisch, de mens te hebberig en te talrijk, de belangen veel te groot en te ingewikkeld. Voor de problematiek van overbevissing is een oplossing nochtans behoorlijk eenvoudig :
Men verhoogt de 0.6 % van de wereldzeeën waar vissen verboden is naar 30 %. In die beschermde gebieden kunnen de visbestanden zich langzaam herstellen. Vervolgens legt men strenge quota op voor de resterende 70 % en kijkt men daar zeer streng op toe (zoals nu al in Ijsland, maar ook in Nieuw-Zeeland en Alaska gebeurt). Dergelijk programma kost 14 miljard dollar per jaar, precies wat nu wordt besteed aan subsidies voor vissers. Dit thema, net als alle andere milieuthema’s kent dezelfde oorzaak : de te grote impact door de mens op zijn omgeving, vanwege een waarde dat aan alles wordt toegekend in de vorm van “geld”. Iedereen is mede verantwoordelijk en kan vegen voor eigen deur. Individuele acties en een reagerende minderheid kan nooit het pleit winnen. Hoogstens kan men machteloos toezien en zichzelf paaien met vrijwilligerswerk voor en het allomtegenwoordige gif “geld” schenken aan organisaties als “Friends of The Earth” of “Sea Sheperd”. Wie reageert als dwaze consument, wie redeneert in geldwaarde (uit noodzaak of uit domheid), die krijgt weldra het eindresultaat toebedeeld… gratis en voor niks, maar helaas onbetaalbaar.

Populaire posts van deze blog

De Neoliberale Meritocratie

Misantroop